- wkładać
- 1. Nie mieć co na siebie, pot. na grzbiet włożyć «nie mieć odpowiedniego ubrania»: (...) przypomniała sobie, że jest zaproszona następnego dnia na bardzo ważną kolację. I, o zgrozo, że nie ma co na siebie włożyć. WO 07/10/2000.2. Nie mieć, nie ma co do garnka, do ust (w usta), pot. do gęby (w gębę), posp. do pyska włożyć «nie mieć, nie ma nic do jedzenia; głodować»: W domu było źle z pieniędzmi. Miesiąc temu ojciec sprzedał za śmieszną kwotę ostatni w domu zegarek na rękę. Nie było co włożyć do garnka. B. Czeszko, Pokolenie. (...) drożyzna, nie ma co do ust włożyć, a kartofel może wydać się droższy od okrętu (...). J. Głowacki, Café.3. Włożyć coś między bajki «uznać coś za rzecz niemożliwą, nieprawdopodobną, zmyśloną»: Jeśli przebudowa ronda nie zostanie zrealizowana, między bajki będzie można włożyć zapewnienia o funkcjonowaniu małej obwodnicy warszawskiej. ŻW 13/11/2001.4. Włożyć na kogoś jakiś obowiązek «zobowiązać kogoś do czegoś»: Dziad mój włożył na mnie obowiązek bronienia ojczyzny od hajdamaków. J. Kolbuszewski, Kresy.5. Włożyć, przywdziać habit, sutannę itp. «zostać zakonnikiem, zakonnicą, księdzem itp.»: (...) wyruszył do klasztoru kapucynów w Morcone. W szesnaście dni później przywdział habit i otrzymał imię Pio. DzWsch 30/05/1999. (...) porzuca swe dotychczasowe hulaszcze życie, wstępuje do najsurowszego nowicjatu, przywdziewa księżą sutannę (...). A. Hutnikiewicz, Młoda Polska.6. Włożyć w coś całą duszę, (całe) serce, dużo serca «dołożyć wszelkich starań, aby coś zostało jak najlepiej zrobione, zrobić coś z zapałem, z entuzjazmem»: Szef wkłada w sklep całe serce, cały wystrój jest jego osobistym osiągnięciem. TŚ 21/01/1998. Muzycy poświęcają wiele swojego czasu i wkładają w wykonanie utworu dużo serca, aby odbiorcy odnaleźli głębię w przekazywanych przez nich dziełach. GRad 5/1998.Ktoś nie wie, w co ręce włożyć zob. ręka 22.Wkładać coś komuś do głowy, w głowę, do łba, w łeb zob. głowa 26.Wkładać coś komuś do uszu, w uszy zob. kłaść 5.Wkładać coś komuś łopatą do głowy zob. głowa 25.Włożyć kij w mrowisko zob. kij 7.Włożyć komuś broń do ręki zob. broń 1.Włożyć komuś w usta jakieś słowa zob. usta 9.Włożyć mundur zob. mundur 3.
Słownik frazeologiczny . 2013.